Thoái hóa đốt sống cổ là gì

Thoái hóa đốt sống cổ là hiện tượng sụn, đĩa đệm, dây chằng và xương ở cổ bị mài mòn tự nhiên. Các triệu chứng bạn thường mắc phải bao gồm đau và cứng cổ. Thoái hóa đốt sống cổ là một thuật ngữ chung để chỉ sự hao mòn do tuổi tác ở cột sống cổ có thể dẫn đến đau cổ, cứng cổ và các triệu chứng khác. Đôi khi tình trạng này được gọi là viêm khớp hoặc thoái hóa khớp cổ. Nếu bạn bị nhẹ có thể đi vật lý trị liệu, chườm đá, chườm nóng, xoa bóp, massage giảm đau. Còn nặng hơn như thoát vị đĩa đệm, gai xương hay dây thần kinh bị chèn ép phải được điều trị bằng cách tiêm hoặc phẫu thuật. 

Toàn bộ cột sống của bạn được tạo thành từ 24 đốt sống (xương của cột sống). Riêng cột sống cổ bao gồm bảy đốt sống bắt đầu ở đáy hộp sọ. Dây thần kinh và tủy sống chạy đều giữa toàn bộ cột sống. Tủy sống cùng dây thần kinh có nhiệm vụ mang thông điệp giữa não và các cơ quan của cơ thể. Giữa mỗi đốt sống là các đĩa, nó hoạt động giống như bộ giảm xóc của cơ thể. Các đĩa này được làm bằng mô liên kết mềm dẻo nhưng chắc chắn, chứa "vật liệu" giống như gel. Có ba khớp giữa mỗi cặp đốt sống. Khớp phía trước được gọi là đĩa đệm. Hai khớp ở phía sau của cột sống được gọi là khớp mặt. Trong mỗi khớp là sụn, đệm cho các đầu xương. Dây chằng là các dải mô mềm kết nối các đốt sống với nhau.

Thoái hóa đốt sống có nguy hiểm không?

Chúng là hiện tượng tự nhiên của cột sống, sụn mòn dần theo thời gian, đĩa điệm mất thể tích khô và nứt. Hay dây chằng có thể dày lên, xương cọ xát vào nhau ở những vùng không được bao bọc bởi sụn. Tất cả những điều này được xác định là thoái hóa đốt sống. Là quy luật tất yếu của thời gian, cột sống bắt đầu quá trình mài mòn vào khoảng 30 tuổi. Đến 60 tuổi cứ 10 người thì có gần 9 người bị thoái hóa đốt sống cổ. Ngoài tuổi tác, bạn có nhiều khả năng bị đau cổ hoặc các triệu chứng khác liên quan đến thoái hóa đốt sống cổ nếu bạn:

• Hút thuốc lá hoặc đã từng.
• Có một hoặc nhiều thành viên trong gia đình mắc chứng này.
• Căng thẳng cổ thường xuyên cho công việc của bạn, như nhìn từ trên cao (ví dụ: thợ sơn) hoặc nhìn xuống (thợ sửa ống nước hoặc thợ lắp đặt sàn) trong nhiều giờ mỗi ngày hoặc giữ đầu ở một vị trí không thích hợp trong thời gian dài (ví dụ: nhìn chằm chằm vào màn hình máy tính quá cao hoặc quá thấp).
• Từng bị chấn thương cổ, chẳng hạn như do tai nạn.
• Làm các công việc nặng nhọc như công nhân xây dựng.
• Tiếp xúc với nhiều rung động như tài xế xe buýt hoặc xe tải.

Thoái hóa: Các đĩa đệm cột sống ở cổ có thể bị mòn dần (thoái hóa). Theo thời gian, các đĩa trở nên mỏng hơn và các mô mềm có độ đàn hồi kém hơn. Nếu bạn hoặc bố mẹ của bạn đo chiều cao thấp hơn một chút so với những năm trước, thì do đĩa bị xẹp hoặc lắng xuống là điều bình thường.
Thoát vị: Sự lão hóa bình thường có thể khiến một phần đĩa đệm cột sống của bạn bị rách hoặc nứt. Đây được gọi là thoát vị đĩa đệm. Thoát vị có thể làm đĩa đệm phình ra, chèn ép vào mô lân cận hoặc dây thần kinh cột sống. Áp lực này có thể gây đau, ngứa ran hoặc tê.
Viêm xương khớp: Thoái hóa khớp là một tình trạng tiến triển (liên tục) khiến sụn trong khớp của bạn bị thoái hóa (mòn dần theo thời gian). Khi bị thoái hóa khớp, sụn thoái hóa nhanh hơn so với quá trình lão hóa bình thường.
Gai xương: Khi sụn ở các khớp của đốt sống trong cột sống bắt đầu thoái hóa và mô xương cọ xát trực tiếp với mô xương khác, xương phát triển bất thường dọc theo các cạnh của đốt sống. Những sự phát triển này (được gọi là gai xương) thường gặp khi bạn già đi. Thông thường, chúng không gây ra triệu chứng.

Biểu hiện của thoái hóa đốt sống cổ: 

- Đau hoặc cứng cổ. Đây có thể là triệu chứng chính. Cơn đau có thể trở nên tồi tệ hơn khi bạn cử động cổ.

- Một cơn đau dai dẳng ở cổ.

- Co thắt cơ bắp.

- Âm thanh lách cách, lộp cộp hoặc nghiến răng khi bạn di chuyển cổ.

- Chóng mặt - Nhức đầu.

Đặc biệt hơn, khi tủy sống bị tăng áp lực do ống tủy hẹp dần vì viêm khớp và lồi đĩa đệm sẽ gây ra bệnh lý tủy sống cổ (CSM). Nếu bạn còn có thêm các triệu chứng như yếu, ngứa ran hoặc tê ở một hay cả hai tay/chân - Mất kiểm soát bàng quang và ruột - Đi lại khó khăn (cảm giác đứng không vững) - Mất chức năng ở tay như gặp vấn đề khi viết. Bạn nên đến bác sĩ phẫu thuật cột sống chuyên điều trị tình trạng này. Tất cả chụp X-quang, xét nghiệm sẽ cho thấy tình trạng hiện tại. Nếu chi tiết hơn sẽ chụp cắt lớp vi tính (CT). Hình ảnh MRI tổng quát các chi tiết của các mô mềm như sụn, rễ thần kinh, cơ, tủy sống và đĩa đệm. 

Bạn có thể bị thoái hóa đốt sống cổ mà thậm chí không hề hay biết. Bệnh lý đốt sống cổ, tức là đau, tê hoặc yếu do rễ thần kinh bị chèn ép. Tuy nhiên, tất cả các triệu chứng này thường được cải thiện khi kéo căng và tăng cường cơ cổ. Tìm hiểu những cách tự chăm sóc và các phương pháp điều trị khác có thể giúp giảm đau do thoái hóa đốt sống cổ. 

1. Vật lý trị liệu: Các triệu chứng có thể thuyên giảm với các bài tập và giãn cơ cụ thể. Vật lý trị liệu tập trung vào việc kéo căng và tăng cường cơ bắp/ cải thiện tư thế của bạn. Thực hiện những động tác này tại nhà hoặc cần sự hỗ trợ của chuyên gia vật lý trị liệu tại phòng khám. Dịch vụ chăm sóc sức khỏe sẽ tư vấn thời gian và tần suất bạn nên tập các bài tập này, dựa trên các triệu chứng và tình trạng của cá nhân bạn.

2. Chườm đá, chườm nóng và xoa bóp có thể giúp giảm các triệu chứng: Tiến hành thử nghiệm của riêng mình để xem liệu nóng hay lạnh làm giảm đau và khó chịu tốt nhất. Chườm nóng hoặc chườm đá thường không quá 20 phút mỗi lần, vài lần một ngày. Xoa bóp là một lựa chọn khác có thể được thử ở một số bệnh nhân. 

3. Thuốc uống: Tùy thuộc vào mức độ đau của bạn, các loại thuốc chống viêm theo toa hoặc không kê đơn như ibuprofen (Advil®, Motrin®) hoặc naproxen sodium (Aleve®). Thuốc giãn cơ như cyclobenzaprine (Amrix®, Fexmid®) có thể điều trị chứng co thắt cơ. Đối với những cơn đau nặng ở cánh tay do tác động của dây thần kinh, gabapentin (Neurontin®) có thể làm giảm cơn đau.

4. Máy massage cổ: Đeo máy massage cổ trị liệu trong thời gian ngắn có thể hạn chế chuyển động của cổ và giúp các cơ bị căng thẳng được nghỉ ngơi và phục hồi tính linh hoạt. Vì thoái hóa đốt sống cổ gây ra tình trạng thắt chặt cơ, liệu pháp massage có lợi cho việc giảm đau. Khi cổ bị đau, nhiều khả năng bạn sẽ khó di chuyển cổ. Điều đó khiến cơ cổ bị co cứng và cứng hơn. Máy mát-xa có thể phục hồi sự dẻo dai cho cơ cổ và cải thiện khả năng xoay đầu của bạn từ bên này sang bên kia.

5. Tiêm thuốc: Có thể tiêm steroid vào vùng bị ảnh hưởng của cột sống. Thuốc tiêm có thể làm cho các triệu chứng của bạn đỡ hơn trong một thời gian ngắn. Có ba quy trình tiêm steroid phổ biến:
+ Chặn ngoài màng cứng cổ: Đau cổ hoặc cánh tay do thoát vị đĩa đệm cổ có thể được điều trị bằng cách tiêm kết hợp steroid và thuốc gây mê. Việc tiêm thuốc được thực hiện vào khoang ngoài màng cứng, là không gian bên cạnh màng bọc của tủy sống.
+ Chặn khớp mặt cổ: Thuốc tiêm steroid cộng với thuốc gây mê được thực hiện vào các khớp nhỏ tại các đoạn bị ảnh hưởng của cột sống cổ.
+ Chặn nhánh nhỏ và cắt bỏ bằng tần số vô tuyến: Kỹ thuật này được sử dụng để chẩn đoán và điều trị chứng đau cổ mãn tính. Nếu cơn đau thuyên giảm bằng cách tiêm thuốc tê, vị trí đó sẽ được xác định để điều trị. Phương pháp điều trị, được gọi là cắt bỏ tần số vô tuyến, bao gồm việc làm tổn thương các dây thần kinh bằng sóng âm thanh gây đau khớp.

6. Trường hợp nặng nhất là bạn nên cân nhắc phẫu thuật: Các cuộc phẫu thuật liên quan đến việc loại bỏ các gai xương và hợp nhất các đốt sống lại với nhau hoặc tạo thêm chỗ cho tủy sống bằng cách loại bỏ một phần đốt sống. Lưu ý phẫu thuật cột sống rất phức tạp và có thể kéo dài thời gian hồi phục.

Thật sự không có cách nào để ngăn ngừa thoái hóa đốt sống cổ vì tình trạng này là tình trạng thoái hóa bình thường do tuổi tác “hao mòn” của không gian khớp và đĩa đệm ở cổ của bạn. Nếu bạn có một công việc hoặc một sở thích dẫn đến dành nhiều thời gian để nhìn từ trên cao, cúi xuống hoặc để đầu ở tư thế khó, hãy dành nhiều thời gian nghỉ ngơi ngắn trong ngày (nếu có thể). Tìm hiểu các bài tập kéo giãn và tăng cường phù hợp sức khỏe hoặc nhà trị liệu vật lý của bạn. Mỹ phẩm hàn quốc genie mong bạn có thêm nhiều thông tin hữu ích.